İngiltere’de yaklaşık 500 bin kişi üzerinde yapılan araştırma, orta yaşta bisiklet kullanımının demans riskini önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu. Çalışmada, bisiklet kullanımıyla hafıza sorunlarının ve çeşitli demans türlerinin önlenmesi arasında güçlü bir bağlantı bulundu. Araştırmaya göre, düzenli bisiklet sürmek, oturarak yapılan ulaşım yöntemlerine kıyasla %19 daha düşük demans riski sağlıyor. Ayrıca, özellikle 65 yaş altındaki aktif bisiklet kullanıcılarında erken başlangıçlı demansa yakalanma oranı %40 oranında azaldı.
Çin’in Wuhan kentindeki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden uzmanlar, bisiklet sürmenin beyni koruyucu etkilerini şöyle açıkladı: Beyine giden kan akışını artırması, beyindeki inflamasyonu azaltması ve obezite gibi demans ile ilişkilendirilen hastalıkların önlenmesine yardımcı olması. Zihinsel faaliyetleri teşvik eden bisiklet sürüşü sırasında yol fark etmeleri ve güzergâh haritalama yetenekleri de bilişsel fonksiyonları destekliyor. Ayrıca, düzenli bisiklet kullananların beyninde öğrenme ve hafızayla ilgili kritik önemdeki hipokampus bölgesinin daha büyük olduğu tespit edildi. Bu bulgular, Alzheimer ve diğer demans türleri açısından önemli bir koruyucu mekanizma olabileceğini gösteriyor.
JAMA Network Open dergisinde yayımlanan araştırma, aynı zamanda genetik yatkınlığı bulunan bireylerin de bisikletin koruyucu etkisinden faydalanabileceğine işaret etti. Özellikle, Alzheimer riskini 10 kat artıran APOE-e4 geni taşıyanlar, düzenli bisiklet sürerek demans risklerini azaltabilir. Çalışma, yaklaşık 13 yıl boyunca takip edilen 500 bin İngiliz’in ulaşım alışkanlıklarını ve sağlık verilerini analiz etti. Katılımcıların son dört haftadaki ulaşım tercihleri sorgulandı ve kayıtlara geçirildi. Bu süre zarfında yaklaşık 9 bin kişide demans, 4 bin kişide ise Alzheimer teşhisi kondu. Sonuçlar, bisiklet tercih edenlerin, daha hareketsiz ulaşım biçimlerine kıyasla %19 oranında demans riskinin daha düşük olduğunu gösterdi.
Ancak, araştırmanın bazı sınırlılıkları da bulunuyor. Katılımcıların ulaşım alışkanlıkları sadece dört hafta boyunca sorgulandı ve değişiklikler takip edilmedi. Ayrıca, gözlemsel bir çalışma olduğu için, bisiklet kullanımıyla demans riski arasındaki doğrudan ilişki kesin olarak kurulamaz; başka faktörler de etkili olabilir. İngiltere’de genç yaşta başlayan demans vakalarında ise önemli bir artış gözleniyor. Son verilere göre, yaklaşık 71 bin genç birey bu hastalıkla mücadele ediyor ve toplam demans vakalarının %7,5’ini oluşturuyorlar. Bu miktar, 2014 yılına kıyasla %69’luk bir artışa işaret ediyor. Artan yaşlı nüfus ve modern yaşam tarzları, bu hastalığın maliyetlerini de artırıyor. İngiltere’de demansın yıllık maliyeti şu anda 42 milyar sterlin seviyesinde, önümüzdeki 15 yılda bu rakamın 90 milyar sterline çıkması bekleniyor. Tüm bu gelişmeler, demans ve Alzheimer risklerini azaltmak için aktif yaşam biçimlerinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.